Türk EXIMBANK : Dünyada Almanya, Japonya, Çin gibi ülkelerin başarıyla uyguladıkları İhracata dayalı ekonomi modeline, 1980 yıllarda uygulamaya başlayan Türkiye , üretimini diğer ülkelerin talebiyle de geliştirmeyi amaçlamaktaydı. İhracatın geliştirilmesi ise ihracatçının finansal açıdan geliştirilmesine, desteklenmesine bağlıydı. O tarihlerde gelişmiş ülkelerin çoğunda ihracatçıları destekleyip finanse edecek bir uzmanlık kuruluşu vardı. Bu uzmanlık kuruluşunun global adı ise EXIMBANK idi. Dönemin Türkiye Cumhuriyeti Hükumeti, Türkiye’nin tercih ettiği ihracata dayalı sanayi (ekonomi) modelinin bir gereği olarak ihtiyacı hissedilmeye başlanan bir ihracat kredi bankasının kurulumunu 1987 yılında resmen gerçekleştirdi. Bu bankanın adı dünyadaki benzerlerine nispetle Türk Eximbank olarak belirlendi.Türk ihracatçıların desteklenmesi, ihracat yapılan pazarların çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi, yurt dışında faaliyet gösteren Türk müteahhitlerin çalışmalarını kolaylaştırılması ve Türkiye’nin uluslararası ticaretten aldığı payın sürekli ve artan oranda geliştirilmesi, Türk girişimcilerin uluslararası ticarette yaptıkları girişimlerinin finansal açıdan desteklenmesi, yatırımcılara uluslararası güvence ve rekabet gücü kazandırılmasını, ihracata yönelik olarak yapılan yatırım ve üretimin desteklenmesini kendisine esas amaç edinen Türk Eximbank yıl ve yıl ihracattaki konumunu ve etkinliğini güçlendirmiş/güçlendirmektedir.
Türk Eximbank’ın Türk ihracatçısına verdiği destekler ise ; Krediler, Garantiler ve Sigorta programları olarak 3 ana başlık halinde toplanabilir. Dünyadaki benzerleri krediye ağırlık verirken Türk Eximbank sigorta hizmetini de bünyesinde toplamaktadır.
Kısıtlı kaynaklarla kurulan Türk Eximbank, her geçen yıl imkanlarını ve dolayısıyla da Türk sanayici, müteahhit ve turizmcisine desteğini arttırmış/arttırmaktadır. Bu çerçevede bankanın 2015 yılında kullandırdığı kredi tutarı 20,1 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Bu rakam 2003 yılında 3.3 milyar ABD Doları idi. Bu sayılar Türk Eximbank’ın zaman içerisinde Türk İhracat sektörüne yaptığı faydanın miktarındaki artışı açıkça göstermektedir. 2015 yılı ihracat kredilerinin sektörlere göre dağılım oranlarına göz attığımızda ise; %19 Tekstil/Hazır Giyim/Deri, %14 Makina ve Elektrikli cihazlar, %15 Demir Çelik, %11 Gıda, Tarım ve Hayvancılık, %12 Madencilik Ürünleri ve Madeni Eşya ve %29 ile Diğer sektörler olarak sıralanmıştır. Kısa vadeli yurt içi kredilerin ülke gruplarına dağılımına baktığımızda ise 2015 yılı için ;
- %51 oranıyla Avrupa Birliği ülkeleri,
- % 21 oranı ile Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkeleri,
- % 13 ile diğer ülkeler,
- % 10 ile K. Amerika/Japonya,
- %5 ile AB Dışı Avrupa Ülkelerin oran ve paylara sahip olduğunu gözlemlemekteyiz.
İhracata dayalı bir ekonomi politikasının benimsenmesinin olumlu sonuçları 2000’li yıllarda gözle görülür derecede hissedilmiş ve ihracat rakamları hızla yükselmeye başlamıştır. Bunda ihracatçıya yaptığı destekleri nicel ve niteliksel olarak her geçen gün arttıran Türk EXIMBANK’ın etkisi ve rolü büyüktür.
Türkiye İhracat Kredi Bankası adıyla kurulan bankanın isminden kuruluş amacı aslında kolaylıkla anlaşılabilmektedir. Banka ilk kuruluş amacına uygun olarak;
- Kısa vadeli İhracat Kredileri,
- Orta-Uzun vadeli ihracat Kredileri,
- Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamında krediler vermektedir.
kuruluşundan sonraki yıllarda verdiği hizmetlere sigortayı da ekleyen Türk Eximbank bu çerçevede ise;
- Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası
- Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası,
- Teminat Mektuplarının Haksız Nakde Çevrilmesi Sigortası gibi hizmetleri sunduğunu gözlemlemekteyiz.
Banka İhracat Kredi Sigortası kapsamında; Kısa vadeli işlemlerde sigortalanan ihracat tutarı 2015 yılı itibariyle 9.4 milyar ABD doları, orta ve uzun vadeli işlemler olarak sigortalanan ihracat tutarı ise 15 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
Bu rakamları sıkıcı bilimsel analizler yapmak için değil bankanın kuruluş amacını yerine getirdiğini ve yıllar itibariyle ihracata dayalı ekonomik aktörlere ne tür ve ne kadar fayda sağladığını vurgulamak için vermeye çalışıyoruz.
Türkiye 1980’li yıllarda başlattığı ihracat atılımına son hızla devam etmektedir. 2016 yılı itibariyle hükümetimizin 2023 yılı ihracat hedefi 500 milyar ABD doları olarak açıklanmıştır. Türk müteşebbisi ve ihracatçısı geçen 15-20 yıllık süreç içerisinde göstermiş olduğu performans ile belirtilen, hedeflenen ve açıkça kamuoyuna deklare edilen 500 milyar dolarlık ihracat hedefini yakalayabilecek kaynak, dinamizm ve enerjiye sahiptir. Sadece yapılması gereken ihracata verilen desteğin sadece maddi açıdan değilde, siyasi, sosyal ve psikolojik açıdan da arttırılması ile olabilecektir. Bu amaca ulaşmada geçmişte olduğu gibi gelecektede Türk EXIMBANK kritik bir rol oynayacaktır.
EXİMBANK HANGİ İHRACAT KREDİLERİ SAĞLAR başlıklı yazımızı incelemek ister misiniz ?